romatoid artrit ne demek?

Romatoid artrit (RA), eklemleri etkileyen kronik bir otoimmün hastalığıdır. Vücudun bağışıklık sistemi yanlışlıkla kendi dokularına, özellikle eklemlerin astarına (sinovyum) saldırır. Bu saldırı, eklemlerde iltihaplanma, ağrı, şişme ve sonunda hasara neden olur.

Belirtiler:

RA'nın belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak en yaygın olanları şunlardır:

  • Eklemlerde ağrı ve sertlik: Genellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra daha şiddetlidir. Bu sertlik genellikle 30 dakikadan uzun sürebilir.
  • Eklemlerde şişme: Etkilenen eklemler sıcak, hassas ve şişmiş olabilir.
  • Eklemlerde hareket kısıtlılığı: İltihap ve ağrı nedeniyle eklemlerde hareket kısıtlılığı yaşanabilir.
  • Yorgunluk: RA'lı birçok kişi aşırı yorgunluk ve halsizlik yaşar.
  • Ateş: Düşük dereceli ateş olabilir.
  • İştahsızlık: İştah kaybı yaşanabilir ve kilo kaybına neden olabilir.
  • Nodüller: Bazı RA hastalarında cilt altında ağrısız yumrular (nodüller) oluşabilir.
  • Kuru göz ve ağız: Sjögren sendromu adı verilen bir durumla birlikte RA gelişebilir ve bu durumda kuru gözler ve ağız kuruluğu yaşanabilir.

Etkin Eklem Alanları:

RA genellikle küçük eklemleri etkiler, özellikle:

  • Ellerin ve ayakların parmak eklemleri
  • Bilekler
  • Dirsekler
  • Dizler
  • Ayak bilekleri

Nedenleri:

RA'nın kesin nedeni bilinmiyor, ancak genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülüyor. Vücudun bağışıklık sisteminin anormal bir reaksiyon göstermesine neden olan tetikleyiciler hala araştırılıyor.

Teşhis:

RA teşhisi koymak için doktorunuz fiziksel muayene yapacak ve tıbbi geçmişinizi alacaktır. Teşhis ayrıca aşağıdaki testleri içerebilir:

  • Kan testleri: Romatoid faktör (RF) ve anti-CCP antikorları gibi belirli otoantikorları tespit etmek için.
  • Eklemin görüntüleme teknikleri: X-ışınları, ultrason veya MRI gibi görüntüleme teknikleri eklem hasarını değerlendirmek için kullanılabilir.
  • Eklemin sıvı örneği analizi: Sinoviyal sıvı analizi enfeksiyonu dışlamak veya diğer durumları tespit etmek için kullanılabilir.

Tedavi:

RA için tedavi hedefi, iltihabı azaltmak, ağrıyı kontrol altına almak, eklem hasarını önlemek ve yaşam kalitesini iyileştirmektir. Tedavi seçenekleri şunları içerir:

  • İlaçlar: DMARD'ler (hastalığı değiştirici antiromatizmal ilaçlar), NSAİİ'ler (nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar), kortikosteroidler ve biyolojik ajanlar gibi çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
  • Fizik tedavi: Eklemlerin hareket kabiliyetini korumak ve güçlendirmek için fizik tedavi önemlidir.
  • Ergoterapi: Günlük aktiviteleri kolaylaştırmak için ergoterapi yardımcı olabilir.
  • Yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz ve stresi yönetme gibi yaşam tarzı değişiklikleri semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.

Komplikasyonlar:

Tedavi edilmeyen RA, eklemlerde ciddi hasara, hareket kısıtlılığına, işlev kaybına ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

Özetle:

Romatoid artrit kronik, ilerleyici bir hastalıktır. Erken teşhis ve uygun tedavi, hastalığın seyrini etkilemek ve uzun vadeli komplikasyonları önlemek için çok önemlidir. Eğer RA belirtileri yaşıyorsanız, bir doktora danışmanız önemlidir. Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine sadece genel bilgi amaçlıdır. Herhangi bir sağlık sorunu için lütfen bir sağlık uzmanına danışın.